Eenmalige energietoeslag 2022. Wat moet u weten?
Veel mensen komen in de knel door de hoge energieprijzen. Daarom heeft dit kabinet besloten in 2022
een eenmalige energietoeslag te geven aan ongeveer 800.000 huishoudens met een laag inkomen. De
hoogte van de energietoeslag is verschillend per gemeente maar zal in de meeste gevallen tussen de €
200,- en € 800,- liggen. Wat een laag inkomen is, bepaalt elke gemeente zelf. In sommige gemeenten is
dat een netto maandelijks inkomen dat niet hoger mag zijn dan 130% van de bijstandsnorm. Maar er zijn
ook gemeenten die een grens hanteren van 125%, 120% of 110% van de bijstandsnorm. Het gaat daarbij
om het inkomen van de aanvrager en zijn/haar eventuele partner. Huur- en zorgtoeslagen worden niet
meegerekend in het inkomen.
Wie krijgt de energietoeslag automatisch en wie moet het zelf aanvragen?
➢ Mensen van wie het bij de gemeente bekend is dat zij een laag inkomen hebben omdat ze een
bijstandsuitkering ontvangen (Participatiewet, IOAW, IOAZ, Bbz of individueel inkomenstoeslag)
krijgen het bedrag in de meeste gevallen tussen 1 en 15 april automatisch op hun rekening. Ook
mensen zonder bijstand van wie het inkomen op een andere manier bij de gemeente bekend is
(bijv. omdat men gebruik heeft gemaakt van een zgn. minimaregeling of in het bezit is van een
stadspas), krijgen het geld automatisch.
➢ Voor ontvangers van de Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO) kunnen gemeentes
gegevens opvragen bij de Sociale Verzekeringsbank, zodat ook deze groep de energietoeslag
zoveel mogelijk automatisch ontvangt.
➢ Huishoudens met een laag inkomen die niet bekend zijn bij de gemeente (bijvoorbeeld mensen met
een UWV-uitkering, werkenden met een laag inkomen of AOW-ers met een klein aanvullend
pensioen), moeten zélf bij hun gemeente een aanvraag doen. Check hiervoor de website U kunt hier
ook vinden welke informatie u moet aanleveren.
Betalingsproblemen na ontvangst van of net geen recht op energietoeslag?
In de praktijk kan het gebeuren dat ook na het krijgen van de energietoeslag er betalingsproblemen zijn
omdat de energiekosten hoger zijn of omdat er andere betalingsproblemen of schulden zijn. Of is het
inkomen net te hoog om in aanmerking te komen voor de energietoeslag, maar dreigt men in financiële
problemen te geraken. Advies is om dan contact op te nemen met de gemeente.
Wilt u in de toekomst ook u kosten voor energie laag houden?
Dan is het verduurzamen van uw woning belangrijk. Aan informatie over een energiezuinig en duurzaam
huis is er geen gebrek. Toch kan het lastig blijven om keuzes te maken. Wil je snel en eenvoudig een
eerste advies wat je kunt verbeteren aan je huis? Op de site www.verbeterjehuis.nl vindt u de een handige
online reken- en adviesmodule.
En hoe betaal ik dat?
Hebt u een eigen huis, dan kunt u vaak bij de gemeente aanvragen. Check de mogelijkheden voor uw
gemeente eenvoudig op www.energiesubsidiewijzer.nl. Ook nationale subsidieregelingen zijn hier
inzichtelijk. Een verhuurder is niet verplicht om energiebesparende voorzieningen aan uw woning aan te
brengen. Hier moet het gesprek plaatsvinden. Bent u het met de verhuurder wel eens over de aan te
brengen energiebesparende voorzieningen, maar niet over de daaraan gekoppelde huurverhoging? Dan
kunt u of de verhuurder aan de Huurcommissie vragen wat daarvoor een redelijke huurverhoging is. Dat
kan tot 3 maanden na het aanbrengen van de energiebesparende voorzieningen.
Wetstechnisch: de energietoeslag is een vorm van categoriale bijzondere bijstand die door de gemeente
wordt uitgekeerd.
Op 15 maart jl. is een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd om ‘gemeenten de bevoegdheid te
geven om in het kalenderjaar 2022 een eenmalige energietoeslag toe te kennen aan huishoudens met een
inkomen op of net boven het sociaal minimum’. Het ministerie van SZW vindt het belangrijk dat de
eenmalige energietoeslag door gemeenten zoveel mogelijk uniform wordt uitgevoerd, ook vanwege de
landelijke aard van de huidige energieproblematiek. Om deze uniformiteit te bevorderen heeft het
ministerie van SZW in afstemming met de VNG een richtlijn opgesteld ten aanzien van de doelgroep en het
uit te keren bedrag. Het Ministerie van SZW adviseert gemeentes dringend om deze landelijke richtlijn te
volgen. Maar elke gemeente maakt zijn eigen beleidskeuzes en bepaalt de eigen beleidsregels voor de
toekenning van deze energietoeslag. Elke gemeente beslist ook zelf over de inkomensgrens die geldt om
in aanmerking te komen. Er zijn dus verschillen tussen gemeentes zowel voor wat betreft de
inkomensgrens als de hoogte van het bedrag.
Enkele belangrijke onderdelen uit de landelijke (niet bindende) richtlijn:
* Inkomensgrens: Aanbevolen wordt om bij het bepalen wie in aanmerking komt voor de energietoeslag
aan te sluiten bij het lokale minimabeleid. Als voor (het merendeel van) de minimaregelingen in een
gemeente de inkomensgrens van 120% van de bijstandsnorm geldt, dan geeft de richtlijn aan om ook voor
de energietoeslag een inkomensgrens van 120% te hanteren. Een inkomensgrens lager dan 120% van het
sociaal minimum hanteren wordt niet wenselijk geacht.
* Hoogte van de energietoeslag: Het kabinet heeft met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG)
en Divosa (vereniging van leidinggevenden in het sociaal domein) afgesproken dat er wordt ingezet op het
bereiken van maximaal 800.000 huishoudens met een eenmalige energietoeslag van € 800,- als
richtbedrag. Aanbevolen wordt om dit richtbedrag van € 800,- aan te houden. De gemeente kan eventueel
differentiëren naar leefsituatie en een alleenstaande een lager, of gehuwden/samenwonenden een hoger
bedrag toekennen. Vanwege de beoogde eenvoud van de regeling wordt afgeraden om dit te doen.
* Vermogenstoets: Vanwege een snelle uitvoerbaarheid van de regeling wordt aangeraden het vermogen
van de aanvrager en eventuele partner buiten beschouwing te laten. De gemeente hoeft dus geen
vermogenstoets toe te passen en kan het recht op de energietoeslag bepalen aan de hand van alleen het
inkomen.
* Tijdsplanning: De energietoeslag moet dit kalenderjaar (2022) aan rechthebbenden zijn uitbetaald, maar
de gemeente is verder vrij om te bepalen wanneer. Voor een snelle uitvoering van de regeling is het
mogelijk de doelgroep uit te splitsen in een groep die de energietoeslag ambtshalve (oftewel automatisch)
krijgt toegekend en een groep die de energietoeslag alleen op aanvraag kan ontvangen. De toeslag aan de
eerste groep kan snel worden uitgekeerd. Aan de tweede groep volgt de uitbetaling na de toekenning op
de aanvraag, waarbij de duur van de aanvraagperiode wordt bepaald door de gemeente